Jest takie s\u0142\u00f3wko i kryj\u0105ce si\u0119 za nim zjawisko, kt\u00f3re przez ostatnie par\u0119 wiek\u00f3w kojarzono na og\u00f3\u0142 pozytywnie i tylko trac\u0105cy pozycj\u0119 dawniej uprzywilejowani (kler, arystokracja) lub kontrowersyjni intelektuali\u015bci (jak Rousseau) kontestowali je – mowa oczywi\u015bcie o post\u0119pie, kt\u00f3ry mia\u0142 oznacza\u0107 wi\u0119cej wszystkiego, i rzeczywi\u015bcie by\u0142o wi\u0119cej, tak dobra jak i z\u0142a… Post\u0119p bowiem oznacza wzrost, a jak uczy taoizm – ka\u017cda rzecz doprowadzona do skrajno\u015bci zmienia si\u0119 w swoje przeciwie\u0144stwo (koncentracja si\u0142 i \u015brodk\u00f3w w jednym r\u0119ku pozwala wi\u0119cej zdzia\u0142a\u0107, ale i zaszkodzi\u0107: fabryka mo\u017ce wyprodukowa\u0107 wi\u0119cej ni\u017c rzemie\u015blnik, ale bandyta nie jest tak gro\u017any jak genera\u0142 czy inny dyktator; zreszt\u0105 i fabryka traci dobre strony, gdy nie chce ju\u017c tylko zarabia\u0107 na chleb, ale musi produkowa\u0107 dla zysku i przetrwania na rynku, cho\u0107by nie by\u0142o na to popytu… Za\u015b nieszcz\u0119\u015bcie polega na tym, \u017ce nie da si\u0119 tych proces\u00f3w wzrostu rozdzieli\u0107). Nasz \u015bwiat ma swoje granice, cho\u0107 fanowie post\u0119pu w XIX wieku (a co bardziej t\u0119pi i dzi\u015b) s\u0105dzili, \u017ce mo\u017cliwo\u015bci wzrostu s\u0105 nieograniczone. Oznacza to, \u017ce \u017ceby komu\u015b co\u015b da\u0107, komu\u015b trzeba zabra\u0107. Rosn\u0105ca stale ludzko\u015b\u0107 poszerza\u0142a sw\u0105 przestrze\u0144 \u017cyciow\u0105 kosztem przyrody, Zach\u00f3d bogaci\u0142 si\u0119 kosztem swych kolonii, elita za\u015b kosztem spychania na margines coraz wi\u0119kszej cz\u0119\u015bci spo\u0142ecze\u0144stwa. Dzi\u015b bariery wzrostu wida\u0107 ju\u017c wyra\u017anie i coraz trudniej uczyni\u0107 krok naprz\u00f3d, bo coraz mniej mo\u017cna zabra\u0107 przyrodzie, krajom Trzeciego \u015bwiata, biednym – mniej maj\u0105 ni\u017c dawniej, a co wi\u0119cej – stawiaj\u0105 coraz wi\u0119kszy op\u00f3r. Do ograniczonych umys\u0142owo uczestnik\u00f3w szczurzego wy\u015bcigu ta prawda dochodzi z trudem, kiedy natrafiaj\u0105 na op\u00f3r my\u015bl\u0105 tylko jak wygry\u017a\u0107 konkurencj\u0119. Ca\u0142y \u015bwiat ogranicza si\u0119 dla nich do profesjonalizmu i profit\u00f3w z tego\u017c, pracy i konsumpcji. Poza tym \u017cycie w\u0142asne, nie m\u00f3wi\u0105c ju\u017c o innych ludziach, a zw\u0142aszcza przyrodzie, nie istnieje. Pyta\u0107: po co to wszystko ? nie pr\u00f3buj\u0105. Autorefleksja, je\u015bli w og\u00f3le si\u0119 pojawia, nie wychodzi poza kwestie typu: czemu nie wysz\u0142o, co zrobi\u0107 by si\u0119 nie da\u0107, itp. Kiedy pytania robi\u0105 si\u0119 za trudne zawsze mo\u017cna si\u0119gn\u0105\u0107 po „rozrywk\u0119”, zakorkowa\u0107 g\u0142ow\u0119 jakim\u015b dragiem czy powrotem do wy\u015bcigu o miejsce przy korycie…
\nPo co \u017cyje cz\u0142owiek ? Czy potrzebuje tyle \u015bmiecia by udzieli\u0107 sobie odpowiedzi na to pytanie, by \u017cy\u0107 w spos\u00f3b szcz\u0119\u015bliwy ? Czy ilo\u015b\u0107 rzeczy, wynalazk\u00f3w, pieni\u0119dzy, informacji wok\u00f3\u0142 nas poprawia jako\u015b\u0107 \u017cycia ? Czy nie \u017cy\u0142o by si\u0119 przyjemniej, gdyby ka\u017cdy z nas mia\u0142 dajmy na to domek z ogr\u00f3dkiem, zaspokojone podstawowe potrzeby, sporo czasu wolnego na kontakt z rodzin\u0105, s\u0105siadami, znajomymi, ale i na samotno\u015b\u0107, dla duszy… ?! Po co kierat szko\u0142y, pracy, kariery, polityki, po co jecha\u0107 daleko samochodem czy samolotem, ogl\u0105da\u0107 inne \u015bwiaty w \u017curnalach, telewizji czy internecie ? Czy nie mamy do zrobienia niczego tutaj i teraz, czy musimy wci\u0105\u017c od siebie ucieka\u0107 ? Wi\u0119c na co to wszystko, skoro za ka\u017cdym nowym osi\u0105gni\u0119ciem biegniemy jeszcze dalej, bo mo\u017ce tam co\u015b si\u0119 stanie, jaki\u015b cud, kt\u00f3ry wszystko zmieni [„tym razem si\u0119 nie uda\u0142o, ale nast\u0119pnym razem na pewno te\u017c si\u0119 nie uda”]. Pomijam fakt, \u017ce dla wi\u0119kszo\u015bci pozostaj\u0105 ersatze (podziwianie \u017cycia wielkich tego \u015bwiata, kt\u00f3rzy zabijaj\u0105 si\u0119 z tej wielko\u015bci po pijaku, marzenie o szybkich samochodach w ma\u0142ym fiacie rozbitym przez t\u0105 chwil\u0119 nieuwagi, trzepanie kapucyna nad \u015bwierszczykami dla playboya czy chodzenie na wybory dla z\u0142udzenia o wp\u0142ywaniu na rzeczywisto\u015b\u0107), a mimo to dla wielu to wystarcza, nadzieja na cud i spektakularne upadki tych z g\u00f3ry rozwiewaj\u0105 w\u0105tpliwo\u015bci, przynosz\u0105c ukojenie, do nast\u0119pnego razu…
\nLudzie zreszt\u0105 tylko w niewielkim stopniu kieruj\u0105 swoim \u017cyciem, na og\u00f3\u0142 ulegaj\u0105 oficjalnym wizjom \u015bwiata (od paru stuleci jest to obsesja wzrostu, post\u0119pu w\u0142a\u015bnie), kt\u00f3re s\u0105 tylko przykrywk\u0105 dla interes\u00f3w. Post\u0119p nie zacz\u0105\u0142 si\u0119 od pragnienia wzrostu, ale od rywalizacji. Wielcy tego \u015bwiata wci\u0105\u017c pragn\u0105 wi\u0119cej, o wiele wi\u0119cej ni\u017c potrzebuj\u0105 do zaspokojenia swoich najbardziej wyrafinowanych potrzeb, a by mie\u0107 wi\u0119cej ni\u017c rywale – nie mo\u017cna stan\u0105\u0107 w miejscu, bo wypadnie si\u0119 z gry. Co z tego, \u017ce nie zjemy dwu obiad\u00f3w na raz, ale trzeba wyrzuci\u0107 w b\u0142oto lub zamkn\u0105\u0107 w sejfie i trzeci, by zakasowa\u0107 konkurencj\u0119. Post\u0119p to w gruncie rzeczy koncentracja d\u00f3br (tak\u017ce informacji, si\u0142y etc.) a nie ich wzrost – je\u015bli mo\u017cna co\u015b rywalom zabra\u0107 czy zniszczy\u0107 – w\u0142adza ch\u0119tnie to uczyni, je\u015bli op\u00f3r jest zbyt wielki – trzeba si\u0119gn\u0105\u0107 do bardziej wyrafinowanych metod, jak handel, a ostatecznie i produkcja (cho\u0107 i tu idzie o to by odebra\u0107 rynek, zniszczy\u0107 konkurencyjn\u0105 produkcj\u0119). Dlatego po kap\u0142anach i wojownikach przyszli kupcy i fabrykanci. Bez w\u0142adzy jednak masowa produkcja nie by\u0142aby mo\u017cliwa (to dzi\u0119ki produkcji mundur\u00f3w i broni dla armii w XVIII w. narodzi\u0142 si\u0119 przemys\u0142, to zam\u00f3wienia wojskowe pozwoli\u0142y wyprodukowa\u0107 prototypy komputer\u00f3w, a ch\u0119\u0107 kontroli polityki i rynku stworzy\u0142a mass – media. Na dobr\u0105 spraw\u0119 tak samo wygl\u0105da\u0142 zreszt\u0105 pocz\u0105tek cywilizacji, wielkie systemy nawadniania p\u00f3l na Bliskim Wschodzie organizowane przez „\u015bwi\u0119te PGR-y”, pa\u0144stwa – miasta kierowane przez kap\u0142an\u00f3w, pismo wymy\u015blone dla potrzeb ich administracji itp.). Tyle \u017ce wi\u0119kszo\u015b\u0107 owego przybytku po\u017cera w\u0142a\u015bnie owa w\u0142adza (dla potrzeb ludzi produkcja wielokrotnie jest za wysoka). Buszmeni San z pustyni Kalhari na zaspokojenie swych potrzeb „pracuj\u0105” (zbieraj\u0105c \u017cywno\u015b\u0107) kilkana\u015bcie godzin w tygodniu, 2 do 4 razy kr\u00f3cej ni\u017c cywilizowani obywatele Zachodu, ba – sta\u0107 ich nawet, by w razie nieurodzaju poratowa\u0107 s\u0105siednich cywilizowanych rolnik\u00f3w. Czy warto wi\u0119c trwa\u0107 w tym ko\u0142owrocie ?! Odebranie w\u0142adzy tego, co nam zabiera (z owoc\u00f3w pracy, ale i czasu wolnego) pozwoli\u0142oby \u017cy\u0107 w dostatku ka\u017cdemu, a jednocze\u015bnie poprawi\u0142oby klimat spo\u0142eczny (np. przest\u0119pczo\u015b\u0107 – nie by\u0142oby zbytnio ani po co kra\u015b\u0107 -wszyscy mieliby na zaspokojenie potrzeb- ani jak – \u0142atwo raz na jaki\u015b czas obrobi\u0107 bank, trudniej kra\u015b\u0107 ka\u017cdy posi\u0142ek, a nadmiernych bogactw nikt by nie mia\u0142, bo i po co). Mo\u017ce wi\u0119c zamiast liczy\u0107 na wzrost gospodarczy zaj\u0105\u0107 si\u0119 popraw\u0105 jako\u015bci \u017cycia materialnego, spo\u0142ecznego i duchowego przez zaj\u0119cie si\u0119 sob\u0105 i odrzucenie systemu ?! Albo przesta\u0107 narzeka\u0107 na niedogodno\u015bci cywilizacji, stanie w korkach, narkomani\u0119, rozboje, brud, ha\u0142as etc., skoro sami przyczyniamy si\u0119 do ich wzrostu, cho\u0107by i toleruj\u0105c pazerno\u015b\u0107 w\u0142adzy!
\nA mo\u017ce po jednym g\u0142\u0119bszym i zapomnie\u0107 o cenie, kt\u00f3r\u0105 przychodzi nam p\u0142aci\u0107 za post\u0119p, z g\u0119b\u0105 wlepion\u0105 w telewizor (czy czego tam u\u017cywacie; w ko\u0144cu jak mawia\u0142 kole\u015b od MTV [mocne tanie vino]: niewa\u017cne, papie\u017c czy Merlin Monroe, CeKaeM czy p\u00f3\u0142 litra, wa\u017cne by zwala\u0142o z n\u00f3g) ?! Do nast\u0119pnego razu…<\/p>\n